هنر گرافیک
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
گرافیک از واژهٔ یونانی graphikos است و به معنای آنچه است که مربوط می‌شود به طرح زدن [۱] و طراحی [۲]. تعریف دیگر از گرافیک هر کار و یا شیوهٔ مربوط به کشیدن تصویر از روی یک چیز و یا از انگاره آن است. وبنابر این همهٔ پدیده‌هایی را در بر میگیرد که ایجاد شده‌اند: به شکل یک نشانه، علامت، نقشه، طراحی، کشیدن از روی یک چیز و به ویژه طراحی خطی یک پدیده.
هنرهای گرافیک شامل کشیدن، طراحی کلیشه وگراور برای چاپ و طراحی گرافیکی است.[۳] صنایع گرافیک شامل همهٔ تکنیک‌ها و فعالیت‌هایی است که در تولید یک کار چاپی نقشی ایفا می‌کنند.[۴] طراحی گرافیک پیشه یا هنر ارتباط بصری است که از آمیزش تصویرها، واژه‌هاو ایده‌ها ترکیب شده تا اطلاعاتی را به تماشاگر برساند و به ویژه در او تاثیر مشخصی بنهد.[۵]
گرافیست [۶] پیشه‌ای است در هنرها و صنایع گرافیک [۷] همچون طراحی گرافیک.[۸]
تاریخ هنر گرافیک [ویرایش]
از زمانی که انسان تصمیم به ارایه یک پیام تصویری گرفت و به زعم خویش از مواد و متریالی که برای هم نوعان او مفاهیم مشخص و تا حدودی ثابت داشت استفاده کرد هنر گرافیک آغاز شد و تا کنون نیز با همه پیشرفت‌ها و تغییراتی که داشته است باز هم با همان شیوه به حرکت خود ادامه می‌دهد. صدها نگاره در غارشووه Chauvet در جنوب فرانسه که در سی هزار سال پیش از میلاد مسیح طراحی شده‌اند [۹]، نگاره‌های غار لاسکو Lascaux، (چهارده هزار سال پیش از میلاد مسیح)، نگاره‌های شکارچیان در غار بیمبتکا Bhimbetka در هندوستان، (هفت هزار سال پیش از میلاد مسیح)[۱۰]، نگاره بومیان آفریقا در غار سیاربرگ آفریقای چنوبی (هزار سال پیش از میلاد مسیح)[۱۱] و بسی دیگر از این غار نگارها در دیگر نقاط جهان به همراه تولد خط به آوند زبان نوشته شده در سه یا چهار هزار سال پیش از میلاد، همه نشانه‌هایی بارز هستند از تاریخ گرافیک و رشته‌های وابسته به آن.[۱۲]
نگاره‌های نخستین [ویرایش]
-
نگاره‌های اسب‌ها در غار شووه
-
نگاره یک اسب در غار لاسکاوکس
-
نگاره‌ای در غار بیمبتکا در هندوستان
-
نگاره روی سنگ بومیان استرالیا در پارک ملی کاکادو، در هنر گاه اوبیر[۱۳]
-
لانت اینگچی هسو (蘭亭序) یا "درآمدی بر شعرهای سروده در تالار ارکید" نوشتهٔ خطاط نامی چین ونگ خیژی. در سال 353 میلادی [۱۴]
-
چرک نویس تمرینی یک خطاط مصری با متنی کاهنانه، سلسله هجدهم، عهد سلطنت آمنهات [۱۵] اول در ۱۵۱۴-۱۵۹۳ پیش از میلاد.[۱۶]
-
نمونه‌ای از خط چینی به نوشتهٔ خطاط ون ژنمینگ [۱۷]. متن آوند نتیجه گیری است از شرح زندگی نی زان [۱۸] به قلم خیو ینگ [۱۹] . سلسله مینگ ، ۱۵۴۲ میلادی
-
نوشته‌ای مصری با یاری از نمادها. این نوشته بخشی از پاپیروس انی می‌باشد. پاپیروس انی نمونه‌ای از کتاب مرگ است برای نویسنده‌ای بنام انی. ۱۲۷۵سال پیش از میلاد.[۲۰]
نخستین کتابهای گرافیک: اسلیمی [ویرایش]
کتابهای دینی بهترین مثال برای طراحی گرافیک می‌باشند. از جمله این کتابها می‌توان کتابهای انجیل را که در قرن‌های ششم تا نهم میلادی در صومعه‌های ایرلند، اسکاتلند و انگلیس وجود داشت نامبرد. چهار نمونه از کارهای گرافیک در این کتابها را در اینجا نشان می‌دهیم. این کتابها از کارهای گرافیکی عرب‌ها و مسلمانان تاثیر پذیرفته‌اند. مسلمانان که نمی‌توانستند مانند یونانیان و رمی‌ها از شکل انسان در تزیین ساختمان‌ها و کتابهای خود استفاده برند. شکل‌های هندسی و خط نگاری را برای ایجاد طرحهای تزیینی انتزاعی بکار بردند و از این رو اروپائیان این کارهای گرافیک را اسلیمی آرابسک [۲۱] (عرب‌وار) می‌خوانند.[۲۲]
-
برگی از انجیل دست‌نویس لیندیز فارن [۲۳]، در پایان قرن هفتم یا اوائل قرن هشتم.
-
یک کار گرافیک از انجیل دست‌نویس لیکفیلد [۲۴] مربوط به قرن هشتم.
-
صفحهٔ آغاز انجیل مارک در کتاب دورو [۲۵] مربوط به قرن هفتم.
-
طراحی گرافیک راهبان ایرلندی در کتاب کلز [۲۶] استفاده از آرابسک را به اوج زیبایی رسانده‌است. هر صفحهٔ این انجیل با طرحی گرافیک آغاز می‌شود. مربوط به قرن ششم تا نهم
کارهای گرافیک در قرآن‌های دست‌نویس [ویرایش]
در کشورهای اسلامی کهن‌ترین طرحهای گرافیک و خطاطی را می‌توان در قرآن‌های خوشنویسی شده یافت که با مرکب سیاه روی کاغذهایی از پوست آهو یا پاپیروس با خطوط زاویهدار٬ مانند خط کوفی٬ نوشته شده‌اند. خطوط قرآنی در سده هشتم میلادی آشکار شدند و در سده دهم به کمال نسبی رسیدند. بعدها صفحه‌آرایی٬ حاشیه‌کاری٬ تذهیب و دیگر تکنیک‌های یپیچیده به لحاظ تزیین به‌وچود آمد. در سده دوازدهم میلادی خط نسخ به اوج زیبایی و خلوص رسید این خط برخلاف کوفی زاویهدار نبود و از فرم‌های هلالی و منحنی‌ها تشکیل شده بود. این خط در سراسر جهان اسلام گسترده شد. در کنار نسخ شیوه‌های دیگر مانند مُحقَّق، ریحان، ثلث، رقاع و توقیع نیز استفاده می‌شد. هر یک از این خطوط کاربرد مجزایی داشتند و در نوشتن قرآن٬ یا برای تزیین بناها و ظروف سفالی و اشیاء فلزی و پارچه‌بافی و یا در نگارش نامه‌ها و امور دیوانی به کار گرفته می‌شدند.[۲۷]
-
برگی ازکار گرافیکی ایرانی در قرآن دست‌نویس، قرن یازدهم میلادی.
-
برگی ازکار گرافیکی در قرآن مصری دوره عباسی، در قرن نهم یا دهم میلادی.
-
برگی ازکار گرافیکی در قرآن ایرانی دست‌نویس دوره تیمور در ازبکستان، قرن پانزدهم میلادی.
-
برگی ازکار گرافیکی در قرآن کوفی دست‌نویس در قرن دوازدهم.
خطاطی و خوشنویسی [ویرایش]
-
خوشنویسی و خطاطی در طول تاریخ و درمیان همهٔ اقوام ارجمند بوده‌است. از خطاطی فصیح و با شکوه برای رسمیت دادن به پیمان نامه‌ها و تعهدات رسمی استفاده می‌شود. برای نمونه در این قباله یا ارکوند [۲۸] آلمانی زیبایی طراحی گرافیک به این برگه رسمیت داده و پیام آور ارزش این قباله‌است.[۲۹]
-
هنر خطاطی گرافیک همچنین از رازگونه‌ای معنوی برخوردارست که با دل و احساس بیننده رابطه برقرار می‌کند. این چنین است که در نوشتن کتابهای دینی و شعری از این هنر استفاده می‌شود تا در خواننده احساسی آشاوان پدید آورد. هنر خطاطی در صومعه‌های غرب به وسیله راهبان به وجود آمد.[۳۰]
-
در کشور چین درطول قرون از خطاطی برای رساندن رابطه‌های معنوی و افکار فیلسوفانی چون کونفسیوس و افکار مکتب‌های صدگانه فلسفه (諸子百家; zhūzǐ bǎijiā") استفاده می‌شود. هنر خوشنویسی در چین به دو هزارسال پیش از میلاد بازمی‌گردد. [۳۱]
-
هنر خطاطی چین در قرن سوم پیش از میلاد شاید به وسیلهٔ هنرمندان فراری در زمان جنگهای استانهای چین وارد کره شد. خطاطی در عصر آسوکا (۶۴۶-۵۵۲) وارد ژاپن شد، این در هنگامی بود که ژاپنی‌ها به مذهب بودا گرویدند و سایر ویژگی‌های فرهنگی چین و کره را پذیرفتند. ژاپنی‌ها شعرهای چار بیتی هایکو [۳۲] را با خط زیبا بر روی پرچمها می‌نویسند و آنها را برای تزیین جشن‌هایشان بکار می‌برند.[۳۳]
کارهای گرافیک و مینیاتور [ویرایش]
-
در این مینیاتور مریم و کودکش عیسی در انجیل ابی [۳۴] (قرن دوازدهم) بسیاری از اصول طراحی گرافیک پایه گذاری شده‌است. مینیاتورهای انجیل به شدت از نخستین نقاشی‌های کلیسایی تاثیر پذیرفته بودند. پانل‌های نقاشی قرن سیزدهم با رنگ آمیزی طلایی و دیگر رنگهای روشن از نقاشی‌های بیزانتین [۳۵] تاثیر گرفته بود. [۳۶]
-
در این مینیاتور ایرانی لیلی و مجنون از سرودهٔ نظامی گنجوی(نیمه دوم قرن شانزدهم) سطح‌های تصویر و پرسپکتیو به استادی شکسته شده و بااستفاده از خط نویسی پیام شاعر در چند سطح مختلف رسانده شده‌است.[۳۷]
-
مینیاتوری از رضا عباسی مربوط به قرن شانزدهم. سادگی طرح گرافیک و در عین حال هماهنگی ترکیبی رنگها در اثر هنری.
-
گرافیستهای ایرانی دربار هند، میر سید علی و عبدالسناد خان در نیمهٔ دوم قرن شانزده شیوه مینیاتورهای ایرانی را با نقاشی هندی آمیخته و آنرا غنی تر ساختند. ترکیب‌بندی گرافیک در این مینیاتور قرن هیجدهم هندی نشانه بارزی از این تاثیر است.[۳۸]
ترکیب‌بندی‌های گرافیک در نقاشی‌های آسیایی چین و ژاپن و ویتنام [ویرایش]
-
در این چاپ چوبی ژاپنی کار توشوسی شاراکو، [۳۹] در انتهای قزن هجدهم بسیاری از سادگی‌های ترکیب گرافیک دیده می‌شود. این سادگی درسطوح رنگی یک بعدی و ترکیب‌بندی استادانه با تضاد رنگهای گرافیکی کاربه چشم می‌خورد. چاپ‌های ژاپنی تاثیر عمیقی برهنرمندانی چون تولوز لوترک داشت.[۴۰]
-
طراحی و قلم گیری گرافیکی در این نقاشی چینی کار ما لین Ma Lin، در ابتدای قرن سیزدهم با شکستن تناسب‌های اندازه‌ای، به صورتی که فرد جلوی تابلو بسیارکوچکتر از شخص عقبی است و فرم درختها که به اهمیت شخصیت اصلی تابلو می‌افزاید در کارهای مدرن گرافیک تقلید می‌شود.[۴۱]
-
این نقاشی دیواری سلسله تانگ در قرن هفتم با سادگی طراحی استادانه و استفاده هوشمندانه از ترکیبهای موازی سلاح‌ها کلاه‌های قرمز و چکمه‌های سیاه سربازان و هماهنگی ترکیبی رنگها پیش آهنگ پوسترهای گرافیک مدرن است.[۴۲]
-
این طرح چاپ دستی ویتنامی دونگ هو Dong Ho با کنده کاری روی چوب به معنای مدرن گرافیک ترکیب‌بندی گرافیکی است که قدرت بارز آن چشمگیرست.[۴۳]
تزیینات گرافیک روی ظروف [ویرایش]
طرحهای گرافیک از دیر باز برای تزیین ظروف و گلدان‌ها و دیگر وسایل به کار گرفته شده‌اند.
-
گلدان یونانی با طراحی گرافیک کشتی پلسوس و آتلانتا در بازی‌های در سوگ مرگ شاه پلیاس. پاداش برنده کشتی که پوست و سر گراز کالیدون است در زمینهٔ طرح تصویر شده است. نامها با الفبای شالیکز در ابوآ نوشته شده است. (۵۵۰ پیش از میلاد)
-
این بشقاب مربوط به ۶۵۰۰-۵۵۰۰ سال پیش از میلاد در جامعه کشاورزی هلف [۴۴] در شمال بین‌النهرین و سوریه از طراحی گرافیکی ساده و محکم با تعادل هندسی تزیینی ساخته شده است. کوزه گران هلف منابع گل رس شان متفاوت از همسایگان شان بود و این بر کیفیت تولیدشان می‌افزود. [۴۵]
هنر گرافیک و بومیان آمریکا [ویرایش]
-
هنر و مذهب برای بومیان آمریکا تفکیک ناپذیرند. این بومیان با بیش از پانصد گروه متفاوت فرهنگی و ملیت های تباری طرحهای هوشمندانه و گستاخانهٔ گرافیکی را برای تزیین ابزارهای دینی و اشیای روزمره خود به کار می‌برند.[۴۶]
-
نازکا Nazca ها که از بومیان کشور پرو هستند بخاطر کوزه گری رنگ آمیزشان و طرحهای استوار گرافیکی آنها شهرت یافته‌اند.[۴۷]
-
[ سه شنبه 27 دی 1390برچسب:
,
] [ 20:46 ] [ حسن تنگسيري ]
تبادل
لینک هوشمند
